2011: odyseja kosmiczna w Śląskim Planetarium
Na Planetarium Śląskie będzie spoglądać astronomiczny świat. W przyszłym roku Samorząd Województwa Śląskiego będzie gospodarzem V Międzynarodowej Olimpiady z Astronomii i Astrofizyki
Zmagania uczestników tego prestiżowego wydarzenia, organizowanego w swej 5-letniej historii po raz pierwszy w Europie, będą toczyły się w Planetarium i Obserwatorium Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie. Dotychczas młodzi astronomowie rywalizowali w Tajlandii, Indonezji, Iranie i Chinach.
„Jesteśmy bardzo dumni, że nasza jednostka samorządowa będzie organizatorem tak ważnego wydarzenia, tym bardziej że jednym z obowiązków nałożonych na samorząd jest promocja nauki" - powiedział Bogusław Śmigielski, Marszałek Województwa Śląskiego.
I choć rozważano, by Międzynarodowa Olimpiada Astronomiczna z Astronomii i Astrofizyki miała miejsce w Gdańsku, zadecydowały jednak dotychczasowe blisko 50-letnie doświadczenia chorzowskiego planetarium w organizowaniu ogólnopolskiej olimpiady astronomicznej. Obiekt posiada odpowiednie zaplecze infrastrukturalne umożliwiające finalistom olimpiady przeprowadzanie samodzielnych obserwacji astronomicznych, które są jednym z zadań zawodów centralnych. Przygotowywani przez planetarium w Chorzowie polscy reprezentanci każdego roku odnoszą znaczące sukcesy na arenie międzynarodowej. Ponadto obiekt jest największym planetarium w Polsce i tej części Europy.
Koszt organizacji olimpiady to prawie półtora miliona złotych. Samorząd Województwa Śląskiego planuje przeznaczyć na organizację imprezy ponad 800 tys. zł. Dotacja przeznaczona na ten cel przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wynosi niespełna 600 tys. zł.
Olimpiada potrwa ok. 10 dni. O najwyższe laury będzie zmagać się ok. 150 uczestników. Wokół niej odbywać się będą imprezy towarzyszące - m.in. kulturalne. Młodzież uczestnicząca w zmaganiach będzie miała także okazję, by pozwiedzać region.
Olimpiada Astronomiczna dla uzdolnionych uczniów polskich szkół ponadgimnazjalnych cieszy się długoletnią tradycją i niesłabnącą popularnością. Jej organizacją od ponad pięćdziesięciu lat zajmuje się Planetarium Śląskie w Chorzowie. Zawody są trójstopniowe. W zawodach I stopnia (szkolnych) każdy uczestnik rozwiązuje dwie serie zadań, w tym zadanie obserwacyjne. Zawody II stopnia odbywają się w kilku miastach Polski, natomiast zawody III stopnia mają miejsce już w Planetarium Śląskim, gdzie uczestnicy olimpiady wykazać muszą się nie tylko bogatą wiedzą z zakresu astronomii i fizyki, ale również umiejętnością prowadzenia obserwacji astronomicznych. Najlepsi olimpijczycy reprezentują Polskę w Międzynarodowej Olimpiadzie z Astronomii i Astrofizyki (International Olympiad on Astronomy and Astrophysics).
Idea organizacji Międzynarodowej Olimpiady z Astronomii i Astrofizyki narodziła się w 2006 roku w Bangkoku. W spotkaniu inauguracyjnym udział wzięli przedstawiciele Tajlandii, Chin, Indonezji, Iranu oraz Polski. Uczestnicy tego międzynarodowego spotkania podjęli się zadania popularyzacji wiedzy astronomicznej wśród najzdolniejszej młodzieży całego świata.
Pierwsza międzynarodowa olimpiada odbyła się w 2007 roku w Tajlandii. Wzięło w niej udział 85 zawodników z 21 państw. Do tej pory uczestników olimpiady gościły Tajlandia, Indonezja, Pakistan oraz Chiny. Polscy reprezentanci, wykazując się wiedzą i umiejętnościami, corocznie zdobywali złote, srebrne oraz brązowe medale.
W 2011 roku po raz pierwszy Międzynarodowa Olimpiada z Astronomii i Astrofizyki zawita do Europy. Olimpijczyków gościć będzie Polska, a organizacji przedsięwzięcia podjęło się Planetarium Śląskie w Chorzowie.