Raport nt. sytuacji społecznej w Unii Europejskiej
1 października 2004 Komisja Europejska opublikowała raport "Sytuacja społeczna w Unii Europejskiej w roku 2004"
Raport zawiera zarówno dane statystyczne jak i opis najważniejszych problemów społecznych wraz z wynikami ankiet na temat postaw i oczekiwań mieszkańców rozszerzonej Unii Europejskiej. W materiale przedstawione są główne kierunki i trendy społeczne dotyczące m.in. edukacji i rynku pracy. Raport zawiera też szczegółowe dane statystyczne nt. życia społecznego w krajach członkowskich. Są to informacje dotyczące demografii, imigracji, edukacji i doskonalenia zawodowego, rynku pracy, kwestii związanych z BHP, równouprawnienia kobiet i mężczyzn, służby zdrowia oraz pomocy społecznej.
Raport stwierdza, że wszystkie kraje UE, niezależnie od występujących różnic, podzielają wspólne wartości i mają podobne problemy społeczne: starzenie się społeczeństwa, zmniejszanie się liczby osób aktywnych zawodowo, konieczność reformy systemów ubezpieczeń społecznych i służby zdrowia.
Akcesja 10 nowych krajów członkowskich nie odwróci radykalnie procesu starzenia się populacji Unii Europejskiej. Mimo, iż przeciętna wieku w tych krajach jest niższa niż w krajach piętnastki, to niski wskaźnik urodzin na przestrzeni ostatnich lat powoduje, iż w nowych krajach członkowskich profil demograficzny będzie zbliżał do modelu "starej" Piętnastki. W Polsce, podobnie jak w kilku innych, nowych krajach członkowskich współczynnik urodzin nie przekracza 1,4 przy niezbędnym do wzrostu demograficznego wskaźniku wynoszącym 2,1. Pod względem przyrostu naturalnego wyprzedzają nas Dania, Holandia, Finlandia i Francja.
Wraz z rozszerzeniem obniżył się w UE przeciętny poziom życia. Jedna trzecia populacji UE uzyskuje dochód poniżej 75% średniej unijnej, z czego dwie trzecie zamieszkuje na terytorium nowych krajów członkowskich i stanowi 95% ich populacji. Raport podkreśla jednocześnie fakt, iż kraje te rozwinęły dobrze funkcjonujące systemy pomocy społecznej. Kosztem wielu wyrzeczeń, wiele spośród nowych krajów członkowskich przeprowadziło odważne reformy systemów ubezpieczeń społecznych i służby zdrowia.
Raport Komisji Europejskiej podkreśla różnice w gospodarce, poziomie życia, jakości opieki medycznej oraz wysokości siły nabywczej w starych i nowych krajach członkowskich. Stwierdza jednak, że w długofalowej perspektywie nowi członkowie UE, dzięki swojemu potencjałowi, wykwalifikowanej sile roboczej i wysokiemu poziomowi edukacji będą siłą napędową wzrostu gospodarczego oraz rozwoju społecznego w UE.