Województwo Śląskie a Fryderyk Chopin

W województwie śląskim nie ma miejsc bezpośrednio związanych z życiem i twórczością Fryderyka Chopina. W popularnych notach biograficznych nie ma żadnych informacji na temat pobytu Chopina lub jego najbliższych na terenie Górnego Śląska. Źródłem szczegółowych informacji o miejscach związanych z Chopinem są przede wszystkim jego listy do rodziny i przyjaciół. Można w nich odnaleźć dane dotyczące podróży artysty do Wiednia (w lipcu-sierpniu 1829 roku) W liście z 1 sierpnia 1829 r. pisze on do rodziców: "...Od Krakowa jechaliśmy separatwagenem lepiej aniżelibyśmy własnym mogli jechać powozem. Piękne okolice Galicji aż do Bilska, później Śląska (Szląska) Górnego i Morawii ..." Nie ma, poza tym listem, żadnych konkretnych dowodów na osobiste zetknięcie Chopina z Cieszynem oraz Bielskiem, jedynie domysły i spekulacje badaczy biografii Chopina. Brakuje informacji na temat miejsca noclegu, informacji o odwiedzanych miejscach lub rodzinach.

Istnieją natomiast dowody pobytu w Cieszynie Franciszka Liszta - przyjaciela Chopina. 2 czerwca 1846 roku odbył się w oranżerii na zamku w Cieszynie koncert Franciszka Liszta.

Drugim miastem naszego województwa, które można uznać za związane z biografią Chopina są Mysłowice. Ludwika Jędrzejowiczowa (najstarsza siostra Fryderyka) była w Paryżu obecna przy łożu śmierci brata, zabezpieczała potem rzeczy i pamiątki po nim oraz prowadziła sprawy spadkowe. Na przełomie 1849 i 1850 roku wracała z Paryża koleją do Warszawy. Zachowane przekazy źródłowe świadczą, że w czasie tej podróży Ludwika przewoziła ok. 200 listów wieloletniej korespondencji George Sand z Chopinem oraz jego serce.

Drogę z Paryża Ludwika Jędrzejowiczowa kilkoma pociągami do Mysłowic. Pociągi kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, jedynej zresztą która była wówczas czynna na podstawie umowy rosyjsko-austriackiej, dojeżdżały tylko do Mysłowic. Tam pociąg "nocował", a następnego dnia podróżni mogli rano odjechać do Warszawy. Zatem skoro pociąg "nocował" w Mysłowicach, także siostra Chopina podróżująca do Warszawy musiała tam nocować - najprawdopodobniej u przyjaciół, u których w czasie tego pobytu pozostawiła przewożone listy Fryderyka, unikając ich konfiskacie na granicy rosyjsko-pruskiej. Z pewnością udało jej się przewieźć wówczas do Warszawy serce Fryderyka.

Bibliografia:
1. "Chopin na Śląsku" Prace Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Głównej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w2 Katowicach Nr 1 Zeszyt naukowy wydany z okazji XX-lecia istnienia ekspozytury katowickiej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, Katowice 1973
1. Karol Hławiczka "Chopin w Cieszynie" s. 38-40
2. Franciszek German "O pamiątkach chopinowskich na Górnym Śląsku" s. 41-60
3. Zofia Jeżewska, Chopin w karju rodzinnym Wydawnictwo PTTK "KRAJ", Warszawa 1985, s. 90-91.


Biuro Obchodów Chopin 2010 w porozumieniu z Polską Organizacją Turystyczną wprowadza ujednolicony system oznaczeń miejsc związanych z życiem i twórczością Fryderyka Chopina. Przygotowano piktogram oparty na wizerunku Chopina, przy pomocy których Regionalne i Lokalne Organizacje Turystyczne mogą oznakować szlaki, obiekty oraz umieszczenia go jako elementu znaków drogowych.

Na terenie województwa śląskiego znajdują się:

Pomniki F. Chopina

Gliwice - Park Chopina - obok Palmiarni
W roku 1949 dla uczczenia 100 rocznicy śmierci największego polskiego kompozytora na skraju parku stanął pomnik F. Chopina. Cokół pomnika zaprojektował Z. Acedański, medalion prof. J. Wysocki, a powstał on dzięki ofiarności społeczeństwa gliwickiego.
W 100 rocznicę zgonu kompozytora w parku otwarto również estradę koncertową.

Bytom - Pomnik Fryderyka Chopina
Pomnik Chopina znajduje się przy Operze Śląskiej.

Chorzów - Pomnik Fryderyka Chopina
Pomnik F. Chopina znajduje się przy ul. Dąbrowskiego w sąsiedztwie budynku LO im. Słowackiego. Pomnik autorstwa Tadeusza Rajnholda Domina. Pomnik składa się z prostopadłościennego wysokiego cokołu na którym znajduje się popiersie Fryderyka Chopina. Na cokole tablica z napisem "Fryderyk Chopin". Pomnik został odsłonięty 16.X 1949r. w 100 rocznicę śmierci.

Parki im. F. Chopina
Gliwice

Szkoły im. F. Chopina

Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Bytomiu

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Będzinie

Chóry im. F. Chopina

Stowarzyszenie "Chór Chopin" Mikołów-Bujaków