Program Owca Plus
Wojewódzki Program Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej – Owca Plus do roku 2020
Obserwowany na przestrzeni lat stopniowy zanik wypasu owiec spowodowany znacznym zmniejszeniem zapotrzebowania na produkty pochodzenia owczego (wełnę, ser, mięso) wpływa niemal nieodwracalnie na zarastanie cennych przyrodniczo terenów Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej ekspansywnymi gatunkami roślin i samosiejkami drzew. To z kolei prowadzi do zubożenia przyrody oraz powoduje nieodwracalne zmiany w tradycyjnym krajobrazie, pozbawiając go m.in. walorów turystycznych.
W 2007 roku Samorząd Województwa Śląskiego przystąpił do realizacji Programu Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej – Owca Plus (uchwała Zarządu Województwa Śląskiego nr 1664/90/III/2007 z dnia 12.09.2007 r.). Program zakładał przywrócenie gospodarki pasterskiej w Beskidach i na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej w celu zahamowania niekorzystnych zmian przyrodniczych, a także ochronę spuścizny kulturowej tych terenów.
Po dwuletnim okresie pilotażowym (2008-2009) Zarząd Województwa Śląskiego podjął uchwałę nr 635/360/III/2010 z dnia 23 marca 2010 r. w sprawie przyjęcia Programu Owca Plus na lata 2010-2014.
Program Owca Plus jest przykładem praktycznej realizacji czynnej ochrony cennych przyrodniczo hal i polan górskich Beskidów oraz muraw Jury Krakowsko-Częstochowskiej poprzez powstrzymanie sukcesji lasu w oparciu o gospodarkę pasterską. Ponadto wpływa na kultywowanie tożsamości kulturowej związanej z pasterstwem, krzewienie tradycji kultury ludowej, rozwój rzemiosła i przetwórstwa produktów pochodzenia owczego i koziego.
Realizacja celów Programu Owca Plus przyczyniła się do zwiększenia otwartych powierzchni krajobrazu i pogłowia owiec oraz częściowej zmiany składu runi w kierunku odbudowy bioróżnorodności. Ponadto odegrała znaczącą rolę w kształtowaniu świadomości ekologicznej i kulturowej mieszkańców terenów objętych Programem, a także licznej rzeszy turystów odwiedzających Beskidy i Jurę Krakowsko-Częstochowską.
Mając na względzie podtrzymanie, utrwalenie i rozszerzenie dotychczasowych osiągnięć Programu, Zarząd Województwa Śląskiego podjął 4 listopada br. uchwałę nr 2030/378/IV/2014 w sprawie wyrażenia zgody na opracowanie projektu Programu pod nazwą Wojewódzki Program Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej – Owca Plus do roku 2020.