Tereny zdegradowane – wyzwanie dla regionu
Jak z korzyścią dla mieszkańców i krajobrazu zagospodarować opuszczone kopalnie, huty i hale produkcyjne?
Dyskutowano o tym podczas konferencji poświęconej „Wojewódzkiemu programowi przekształceń terenów poprzemysłowych i zdegradowanych” , która odbyła się w gmachu Sejmu Śląskiego.
Województwo śląskie jest regionem o największej liczbie terenów poprzemysłowych i zdegradowanych, związanych z górnictwem i przemysłem przeróbczym. Najczęstszymi przyczynami degradacji jest zanieczyszczenie chemiczne oraz deformacja powierzchni terenu. Degradacja chemiczna może mieć wpływ na jakość środowiska oraz na zdrowie ludzi, natomiast fizyczna utrudnia wykorzystanie tych terenów dla działalności gospodarczej.
Celem Programu jest przyspieszenie i rozwinięcie procesu przekształcania terenów poprzemysłowych poprzez wykorzystanie środków krajowych i unijnych. Służyć ma on przede wszystkim gminom, bo na ich terenie istnieją obszary poprzemysłowe i zdegradowane. Wdrożenie Programu przyczyni się do realizacji szeregu celów strategicznych województwa. Pozwoli m.in. na uporządkowanie przestrzeni województwa poprzez uwzględnienie funkcji, jakie w przyszłości będą spełniały te tereny, ułatwi programowanie rozwoju społeczno-gospodarczego województwa i planowanie przestrzenne, zagwarantuje właściwą kontrolę procesów przekształceń terenów poprzemysłowych w kontekście rozwoju województwa oraz pozwoli na zwiększenie wykorzystania tych terenów zamiast obszarów zielonych.
Przekształcanie terenów poprzemysłowych przez przydzielanie im nowych funkcji gospodarczych, przyrodniczych czy rekreacyjnych stanowi wyzwanie dla całego regionu. Stwarza alternatywę dla zajmowania przez produkcję kolejnych terenów zielonych. Przekształcanie terenu musi być poprzedzone działaniami rekultywacyjnymi, które mają na celu podniesienie zdolności terenu do przyjęcia nowych funkcji. Rekultywacja może obejmować oczyszczanie oraz usuwanie pozostałości po infrastrukturze znajdującej się na terenie, a także może polegać na odtworzeniu tej infrastruktury.
Podczas konferencji przedstawiono m.in. problematykę terenów poprzemysłowych na tle Narodowych Strategii Ram Odniesienia, konsekwencje wynikające z wdrażania dyrektyw Unii Europejskiej w zakresie ochrony gleb przed zanieczyszczeniem, rolę samorządów lokalnych w zakresie ochrony gleb przed zanieczyszczeniem oraz źródła finansowania przekształceń terenów poprzemysłowych. Zaprezentowano także przykłady najlepszych międzynarodowych praktyk rewitalizacji oraz stan formalno prawny terenów poprzemysłowych w naszym regionie.
Konferencję otworzył wicemarszałek Zbyszek Zaborowski. Jej organizatorem był Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.