Pierwsi bacowie i juhasi z papierami
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej rozpatruje wniosek o zamieszczenie na liście nowych zawodów - bacy i juhasa. Specjalny kurs przygotowujący do wykonywania zawodu ukończyło w województwie 21 osób.
Ta inicjatywa powstała w ramach programu „Owca PLUS". Izba Rzemieślnicza oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach złożyła wniosek do Ministerstwa Pracy o rejestrację tych profesji. Nie czekając na zakończenie procesu rejestracji, Izba Rzemieślnicza oraz MSP w Katowicach we współpracy z Powiatowym Zespołem Doradztwa Rolniczego w Żywcu zorganizowała w dniach 26-30.10.2009 w ŚODR Oddział Bielsko-Biała szklenie dla baców, juhasów oraz hodowców owiec i kóz. W szkoleniu udział wzięło dwudziestu jeden uczestników - szesnastu z Beskidów i pięciu z Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Szkolenie uzyskało dofinansowanie z budżetu Województwa Śląskiego w ramach programu Owca PLUS.
Zdając egzamin, bacowie i juhasi musieli wykazać się m.in. znajomością gospodarki szałaśniczej, umiejętnością pozyskania i przetwórstwa mleka owczego oraz wyrobu serów i innych produktów owczych. Wymagana była także znajomość programu ochrony parków krajobrazowych i rezerwatów, rozpoznawania roślin chronionych, jak też wpływu wypasu na bioróżnorodność hal i polan. Podczas kursu prowadzone były wykłady dotyczące tradycji wypasu owiec w Beskidach, jak i jej współczesnych form - prowadzenia zagrody edukacyjnej, gospodarstwa agroturystycznego czy też wymogów unijnych w tym zakresie.
Kurs nie był dostępny dla każdego. Warunkiem uczestnictwa jest posiadanie zaświadczenia o minimalnym dwuletnim okresie pracy przy hodowli owiec.
Obecnie owiane tradycją zawody bacy i juhasa należą do ginących. Szacuje się, że w Beskidzie Śląskim i Żywieckim pozostało zaledwie kilkunastu baców zajmujących się wypasem owiec. Uzyskanie certyfikatu przez adepta tego zawodu wpisanego na listę ministerialną daje możliwości łatwiejszego korzystania ze świadczeń społecznych, jak KRUS lub ZUS, czy też korzystanie z różnych form zasiłków. Pozwoli także na uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu i zwiększenie szans na rynku pracy.