Ponad 110 mln złotych na rewitalizację
Nowa Elka, rewitalizacja kwartału w rejonie Placu Wolności w Siemianowicach Śląskich, centrum rekreacyjno-edukacyjno-kulturalne na bytomskim Rozbarku czy nowy rynek w Jaworznie - to niektóre z projektów, o które wzbogacą się miasta w Śląskiem.
Zarząd Województwa Śląskiego wybrał do dofinansowania projekty Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Do dofinansowania zostało wybranych 11 projektów. Spośród 64 złożonych w ramach Poddziałania 6.2.1 - Rewitalizacja - „duże miasta" 52 przeszły pozytywną ocenę merytoryczno-techniczną. Z uwagi na brak możliwości dofinansowania wszystkich projektów, na liście rezerwowej znalazło się 41 projektów.
Jednym z najważniejszych projektów jest budowa nowej kolei linowej w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie. Projektowana nowa kolej krzesełkowo-gondolowa ma być przystosowana do obsługi ruchu turystycznego i przemieszczania odwiedzających na trasie ok. 2 km w ciągu całego roku, niezależnie od warunków atmosferycznych. Będzie miała zdolność przewozową ok. 900-1200 osób na godzinę w każdym kierunku. Będzie także przyjazna dla pasażerów niepełnosprawnych i umożliwi wsiadanie i wysiadanie z poziomu dróg i ścieżek parku.
Zakończenie prac zaplanowano do 30 listopada 2011 roku. Koszt całkowity inwestycji to 30 749 056,57 zł, dofinansowanie z EFRR wynosi 21 423 523,02 zł.
„Budowa nowej kolejki linowej „Elka" należy do bieżących priorytetów działań władz województwa. Ta sztandarowa inwestycja bez wątpienia zapewni wzrost atrakcyjności parku i wpłynie na zwiększenie liczby odwiedzających. Dzięki uruchomieniu tak oryginalnego środka parkowego transportu również wszystkie obiekty, zwłaszcza te położone w odległych miejscach, z pewnością zyskają na popularności" - powiedział marszałek Adam Matusiewicz.
Kolejnym interesującym projektem będzie ten realizowany przez Miasto Siemianowice Śląskie. „Rewitalizacja kwartału miasta w rejonie Placu Wolności w Siemianowicach Śląskich" to przedsięwzięcie mające na celu przebudowę centralnego kwartału miasta znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie Ratusza i nadanie mu charakteru reprezentacyjnego i rekreacyjno-kulturowego. W zakres projektu zaliczono budowę fontanny, wykonanie oświetlenia terenu Placu Wolności, przebudowę i zabezpieczenie istniejącej kanalizacji teletechnicznej, przebudowę nawierzchni jezdni, placów, parkingów, chodników, montaż małej architektury oraz remont konserwatorski Pomnika Powstańców Śląskich. Koszt tej inwestycji wynosi 9 119 945,72 zł, zaś wysokość dofinansowania z EFRR - 7 749 879,86 zł.
Gmina Zabrze zrealizuje projekt polegający na odnowie i adaptacji na cele kulturalne, turystyczne, oświatowe, a także gospodarcze i społeczne poprzemysłowych obiektów zlokalizowanych na terenie gminy przy ul. 3 Maja 91 i 93. Zakres prac w ramach projektu obejmuje rewitalizację poziomów 170 m i 320 m Zabytkowej Kopalni Węgla Kamiennego „Guido" wraz z ich wyposażeniem i dostosowaniem do pełnienia funkcji turystycznych, kulturalnych i rekreacyjnych. Pozostała część projektu zakłada przebudowę wraz ze zmianą sposobu użytkowania poprzemysłowych budynków na cele gastronomiczne i hotelarskie (wraz z zakupem wyposażenia), a także termomodernizację oraz adaptację budynku poprzemysłowego na potrzeby Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Koszt całkowity przedsięwzięcia to 24 273 708,05 zł, dofinansowanie z EFRR wyniesie 12 590 708,72 zł.
„Z tradycyjnej, konkursowej procedury pozyskiwania pieniędzy na rewitalizację skorzystać może raptem około 20 procent wnioskodawców. Jesteśmy świadomi, że to za mało wobec potrzeb, przed jakimi stoją nasze miasta. Dlatego szansą może być realizacja inicjatywy Jessica. Dzięki niej z wsparcia skorzysta wielokrotnie więcej podmiotów, a tym samym przyśpieszą się i to radykalnie procesy rewitalizacyjne na terenie naszego województwa" - powiedział marszałek Adam Matusiewicz.
Na uruchomienie Jessiki przeznaczono 60 mln euro z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, w tym 51 mln ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jej zaletą jest odejście od tradycyjnego mechanizmu udzielania bezzwrotnych dotacji na rzecz mechanizmu odnawialnego - zwrotnych instrumentów finansowych (pożyczek, wkładów kapitałowych czy gwarancji). Umożliwia ona - w odróżnieniu od dotacji - wielokrotne wykorzystanie tych samych środków. Innymi słowy, JESSICA stwarza możliwość przedłużenia dostępności funduszy unijnych przeznaczonych na realizację projektów rewitalizacyjnych.
Kwota 60 mln euro - w postaci pożyczek dla wnioskujących beneficjentów - zostanie w całości przeznaczona na realizację projektów rewitalizacyjnych. To kwota, która cały czas będzie „w obiegu" - to będą pieniądze „pracujące". Zarząd Województwa postanowił o zaangażowaniu takiej kwoty, zabezpieczonej dotychczas w RPO WSL, do stworzenia funduszu powierniczego w ramach mechanizmu finansowego JESSICA. Ponieważ jednym z twórców tego mechanizmu jest EBI, Zarząd uznał, że będzie najbardziej wiarygodnym i doświadczonym partnerem do jego wdrożenia w naszym województwie. Podobnie zresztą postąpiły trzy inne regiony, które również zdecydowały się na wdrażanie JESSIKI. Należy tutaj pamiętać, że każdy z nich odrębnie negocjował warunki, na jakich będzie udzielał. kredytów. Znaczenie ma tutaj specyfika regionu i wielkość zaangażowanych środków.
O zakresie rewitalizacji w regionie (czyli wyborze konkretnych projektów obszarów/ budynków) współdecydują gminy, które odpowiadają za tworzenie Lokalnych Planów Rewitalizacji. Takie plany są już skonstruowane w gminach i do nich zgłaszane są inwestycje. Uruchomienie pierwszych kredytów w ramach inicjatywy planowane jest w drugim kwartale bieżącego roku. Do grupy projektów, które mogą ubiegać się o finansowe wsparcie, zaliczyć można m.in. przekształcanie zdegradowanych obiektów przemysłowych, w których mieścić się będą np. kina, galerie, teatry czy centra konferencyjne, projekty zakładające odnowę powojskowych i poprzemysłowych obszarów czy przedsięwzięcia odnowy centrów miast, dzielnic oraz infrastruktury miejskiej o unikalnej wartości historycznej.