Sejmik uczcił Józefa Lompę i Juliusza Ligonia

Radni przyjęli dziś oświadczenia dotyczące uczczenia 150. rocznicy śmierci Józefa Lompy oraz 190. rocznicy urodzin Juliusza Ligonia

W ten sposób chcą złożyć hołd i wyrazić wdzięczność Józefowi Lompie, prekursorowi procesu odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku oraz Juliuszowi Ligoniowi niestrudzonemu polskiemu działaczowi społecznemu, publicyście i poecie.

Józef Lompa urodził się 26 czerwca 1797 w Oleśnie. Pochodził z rodziny drobnomieszczańskiej. Podejmował się dla zarobku różnych prac, był m.in. pisarzem sądowym i skrzypkiem w Oleśnie. W 1815-17 kształcił się w katolickim seminarium nauczycielskim we Wrocławiu.

Pracował jako nauczyciel w latach 1820-58 w Lubszy, był aktywny społecznie i twórczo. Pisał poradniki rolnicze, brak polskich podręczników szkolnych uzupełniał własnymi opracowaniami, jak „Krótkie wyobrażenie historii Szląska dla szkół elementarnych", „Pielgrzym w Lubopolu, czyli Nauki wiejskie", „Krótki rys piśmiennictwa polskiego na Szląsku". Wiersze, powstające pod wpływem poezji Kochanowskiego, Mickiewicza, a także tłumaczone z języka niemieckiego, wydał w „Zbiorze wierszy" (zbiory 1-3 w latach 1841-43) i zamieszczał w czasopismach. W popularnych powiastkach, podejmował np. wątki Meluzyny i Gryzeldy z romansów staropolskich, przerabianych z niemieckiego czy opartych na legendach i faktach historycznych Śląska i Polski. Zbieracz śląskich zabytków literackich. Napisał około 191 baśni i legend śląskich. Należał do najwybitniejszych folklorystów polskich w 1 połowie XIX wieku. Ogłosił bezimiennie „Klechdy ludu polskiego w Szląsku", „Powieści gminne szląskie", „Przysłowia i mowy potoczne ludu polskiego w Szląsku".  Współpracował z pismami śląskimi: „Tygodnikiem Polskim", „Dziennikiem Górnośląskim" (współredagowanym z E. Smołką, 1849), „Telegrafem Górnośląskim", „Gwiazdką Cieszyńską".

W pismach wielkopolskich, warszawskich i krakowskich popularyzował wiedzę o Śląsku. W artykułach publicystycznych domagał się języka polskiego i nauki historii Polski w szkołach, czasopismach oraz bibliotek polskich dla wsi. Lompa, nazywany pionierem narodowym odrodzenia Śląska, należał do czołowych działaczy polskich podczas Wiosny Ludów. Zwolniony z posady przez władze pruskie za działalność społeczną i narodową, przeniósł się do Woźnik. Zmarł 29 marca 1863 roku w nędzy i ubóstwie.

Juliusz Ligoń urodził się 23 lutego 1823 w Prądach w rodzinie kowala. Szkołę ukończył w Strzeboniu, później kształcił się samodzielnie i był samoukiem. W wieku 18 lat otrzymał pracę kowala w Chorzowie (ówczesnej Królewskiej Hucie). W roku 1848, gdy Śląsk dotknęła klęska głodu, Juliusz Ligoń zorganizował polską pomoc charytatywną dla poszkodowanych. Następnie założył „Komitet pomocy polskiej" oraz „Polskie Konsum", które można określić jako pierwszą organizację o charakterze spółdzielczym.

W roku 1851 został zwolniony z pracy, co zmusiło go do przeniesienia się do huty „Andrzej" w Zawadzkiem, gdzie ze swoją żoną zamieszkał przy ul. Wajdy. Kilka lat później, w roku 1858 założył „Kółko Czytelnicze". W ramach działania w kółku pisał poezję i artykuły dla prasy. W roku 1869 założył „Towarzystwo Pożyczkowe" na potrzeby Kółka, także umożliwiające pobieranie pożyczek polskim robotnikom. Rok później ponownie został pozbawiony pracy za szerzenie antyniemieckiej propagandy. Następnie rozpoczął działalność w założonym przez Karola Miarkę Kółku Towarzyskim. W 1870 roku został zmuszony do wyjazdu do Chorzowa, ponieważ za działalność antyniemiecką groziło mu zwolnienie z pracy bez prawa do emerytury. Od 1877 roku był członkiem Towarzystwa Wzajemnej Pomocy.

Przez całe życie był szykanowany za swoją propolską działalność. Nie mógł podjąć stałej pracy zarobkowej, skonfiskowano mu jego biblioteczkę, przeprowadzano często rewizje i nakładano wysokie kary finansowe, przez co żył w wielkiej biedzie razem z żoną i sześciorgiem dzieci. Zmarł po ciężkiej chorobie 17 listopada 1889 roku. Jego pierwszy wiersz został opublikowany w „Gwiazdce Cieszyńskiej" 19 czerwca 1858 roku. Później publikował w „Przyjacielu Ludu". Synem Juliusza był poeta Jan Ligoń, a wnukiem pisarz Stanisław Ligoń.

Galeria zdjęć
Po kliknięciu na obrazku zostanie otwarte okno modalne z dużą wersją obrazka. Możliwe będzie przeglądanie galerii kolejnych obrazków.
Korzystanie z galerii za pomocą skrótów klawiszowych:
  • Escape: zamyka galerie.
  • Spacja: uruchamia/zatrzymuje automatyczny slaidshow (play/pause).
  • Lewa strzałka: poprzedni slaid.
  • Prawa strzałka: następny slaid.
After clicking on the image a modal window will open with a large version of the image. It will be possible to browse the gallery of subsequent images.
Using the gallery using keyboard shortcuts:
  • Escape: closes the galleries.
  • Space: starts / stops automatic slaidshow (play / pause).
  • Left arrow: previous slaid.
  • Right arrow: next slaid.