Dzień Pamięci o Tragedii Górnośląskiej 1945 roku jest inicjatywą Sejmiku Województwa Śląskiego, który przyjął oświadczenie w sprawie uczczenia jej ofiar. W tym roku przypada 26 stycznia.

Tegoroczne obchody rozpocznie wystawa IPN „Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku”. Wystawa będzie prezentowana od 17 stycznia do 14 lutego w Starochorzowskim Domu Kultury (Chorzów, ul. Siemianowicka 59). 26 stycznia odbędzie się uroczysta msza święta w Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach w intencji ofiar, połączona ze złożeniem kwiatów pod tablicą i w miejscach pamięci.

Kulminacyjnym punktem obchodów będzie koncert Filharmonii Śląskiej „Pro memoria” Ofiarom Tragedii Górnośląskiej, który odbędzie się 25 stycznia o godz. 17 w sali koncertowej Akademii Muzycznej w Katowicach. W programie koncertu znajdą się m.in.:

• Giovanni Battista Pergolesi – Stabat Mater
• Peteris Vasks – Pater noster
• Wojciech Kilar – Agnus dei
• Henryk Mikołaj Górecki – Euntes bant et flebant, op. 32

Koncert skierowany jest przede wszystkim do rodzin osób, których dotknęła Tragedia Górnośląska, a także organizacji i stowarzyszeń kultywujących pamięć o tych wydarzeniach.

Tragedia Górnośląska – określenie nawiązujące do wydarzeń z 1945 roku i masowych deportacji mieszkańców Górnego Śląska do sowieckich łagrów. W wyniku represji do niewolniczej pracy na terenie ZSRR trafiło, według opinii historyków, kilkadziesiąt tysięcy osób. Większość z nich nigdy nie wróciła do Polski. Do niewolniczej pracy na Wschodzie trafiali też śląscy żołnierze i oficerowie Armii Krajowej. Z powiatów bytomskiego, zabrzańskiego i gliwickiego wywieziono w zasadzie wszystkich zdolnych do pracy mężczyzn. Choć wywózki były straszliwym dramatem dla Górnoślązaków, mieszkańcy innych części Polski właściwie nic o nich nie wiedzą. Upamiętnienie ofiar tragedii i działania zmierzające do zwiększenia świadomości dotyczącej tych wydarzeń, mają to zmienić.