W dniach 17 – 18 października uczestnicy spotkań towarzyszących cyklowi imprez artystycznych zorganizowanych z okazji Kongresu, dyskutowali o kulturowej tożsamości Zagłębia a także o tradycji, historii i wielokulturowości jako czynnikach sprzyjających kształtowaniu współczesnego wizerunku subregionu. Kongres ma być początkiem społecznej debaty zmierzającej do integracji zagłębiowskich środowisk twórczych. Ma to być forum wymiany doświadczeń i formułowania pomysłów na zagłębiowską kulturę ze szczególnym uwzględnieniem poszukiwania form pomocy dla placówek kultury nie tylko profesjonalnych lecz także tych najniższego szczebla, które wspierają artystyczny ruch amatorski. Marszałek Michał Czarski mówił także o dualizmie kultury polegającym na konieczności postrzegania jej w dwóch aspektach. Pierwszy, duchowo – intelektualny stanowi niekwestionowaną wartość społeczną toteż znajduje wsparcie zarówno ze strony władz regionu jak i szkół i uczelni, gdzie kształtuje się i stymuluje potrzebę obcowania młodych ludzi z wartościową kulturą. Cenny jest też patronat Kościoła, który swoim autorytetem, duchowo i moralnie wspiera wybrane dziedziny kultury. W obecnych czasach, w warunkach gospodarki rynkowej, nie sposób pominąć drugiego, komercyjnego aspektu kultury, która w znacznym stopniu staje się nie tylko strawa dla ducha lecz także towarem – produktem na sprzedaż. Wiele placówek kulturalnych oraz artystycznych przedsięwzięć nie może obyć się bez podejmowania działań nastawionych na dochód. Często oczekiwania bądź preferencje komercyjnego sponsora kolidują z ideą przewodnią artystycznego przedsięwzięcia zmuszając ambitnych, awangardowych twórców do ulegania kompromisom wobec indywidualnych przekonań i artystycznych intencji. Często pieniądze, a nie artystyczna wartość bądź przydatność dla rozwoju ambitnej kultury, decydują o ostatecznym kształcie podejmowanych przez twórców działań. Rozwiązanie tego problemu leży w odnajdywaniu rozwiązań pośrednich oraz finansowaniu ambitnych działań z dochodów osiąganych na polu tzw. kultury masowej. Oddzielnym problemem jest trudna sytuacja placówek kultury i chroniczny brak środków na ich rozbudowę, remonty oraz utrzymanie towarzyszącej infrastruktury. Uczestnikom I Kongresu Kultury Zagłębia Dąbrowskiego marszałek Michał Czarski życzył by planowany cykl spotkań i wydarzeń artystycznych posłużył jako inspiracja do owocnej i konstruktywnej debaty na temat udoskonalania kulturowej tożsamości Zagłębia.