Uchwała została podjęta także w związku z przypadającym w tym roku 75-leciem otwarcia węgierskiej granicy dla ponad 120 tysięcy polskich uchodźców wojennych.

W okolicznościowej części obrad udział wzięli: wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier, Janos Latorcai i ambasador Węgier w Polsce, Ivan Gyurcsik. „Obowiązkiem nas wszystkich jest przekazanie w naszych krajach i poza ich granicami, wydobycie z mroku zapomnienia i niewiedzy, przesłania naszych bohaterów, którzy ratowali nie tylko ludzi, ale przede wszystkim ludzki honor w czasach, gdy ryzykowali własnym życiem” – stwierdził Janos Latorcai.

Senatorowie oddali cześć wybitnym przedstawicielom narodów polskiego i węgierskiego, którzy w latach 1939–1944 wspólnie zabiegali o pomoc dla polskich obywateli na Węgrzech. Podczas pobytu uchodźcy zostali otoczeni opieką, a kilka tysięcy spośród nich miało możliwość kontynuowania nauki. Fałszywe dokumenty niejednokrotnie uratowały ich od zagłady. Henryk Sławik i József Antall ocalili w ten sposób życie ponad pięciu tysiącom Żydów, a dzięki ich współpracy z polskimi strukturami wojskowymi, kilkadziesiąt tysięcy oficerów i żołnierzy przedostało się na zachód.

“Senat Rzeczypospolitej Polskiej chyli czoła przed niezłomnością, odwagą i poświęceniem obu bohaterów, którzy nawet w obliczu zagrożenia życia nie skorzystali z możliwości ucieczki po zajęciu Węgier przez Niemcy. Konsekwencją tego było aresztowanie obu przez gestapo. Podczas śledztwa Henryk Sławik świadomie całą odpowiedzialność wziął na siebie. Zapłacił za to najwyższą cenę: 23 sierpnia 1944 r. został zamordowany przez hitlerowców w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen” – czytamy w uchwale.

Za przyjęciem uchwały głosowało 82 senatorów, wszyscy, którzy oddali swój głos.

„To przypomnienie jest nam bardzo potrzebne w tej chwili, gdy konieczna jest nie tylko współpraca, ale i wspólne działania, ponieważ wszyscy mamy świadomość, że sytuacja w Europie nie jest dobra, jest groźna dla nas wszystkich. Dlatego warto podtrzymywać tę wspólnotę działań historycznych i wzajemnie się wspierać – podkreślił Marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz.

Projekt uchwały został wniesiony przez grupę senatorów: Marię Pańczyk-Pozdziej, Stanisława Karczewskiego, Sławomira Preissa, Andrzeja Misiołka oraz Janusza Sepioła i został uzgodniony ze wszystkimi klubami i kołami senackimi.

Uchwalę o tej same treści podjęło dzisiaj także Zgromadzenie Narodowe Węgier.