Nowa perła w industrialnej koronie
Podczas konferencji prasowej zaprezentowano efekty zrealizowanych prac i uroczyście otwarto Strefę Carnall dla odwiedzających. W uroczystości, obok przedstawicieli władz miasta i muzeum, wzięli udział radni województwa: Jadwiga Baczyńska, Bartłomiej Kowalski, Alina Nowak, Jarosław Szczęsny i Zbigniew Przedpełski.
W imieniu marszałka Jakuba Chełstowskiego list gratulacyjny odczytała radna Sejmiku, Alina Nowak.
„Samorząd Województwa Śląskiego od początku obecnej kadencji konsekwentnie wspiera Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Wzmocniliśmy finansowo i kompetencyjnie podmiot, który jest jedną z perełek turystycznych i kulturalnych Śląska. Cieszę się, że w obiekcie, który jest dumą województwa udostępnione zostaną kolejne zabytkowe powierzchnie zabudowań kopalnianych z XIX i XX wieku. To kolejna atrakcja i propozycja dla mieszkańców Województwa Śląskiego. Zależy nam na ochronie i upowszechnianiu dziedzictwa industrialnego regionu” – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski.
Wojewoda śląski Jarosław Wieczorek odczytał list od premiera Mateusza Morawieckiego.
„Mamy w Polsce wiele skarbów, o które powinniśmy się troszczyć. Sztolnia Królowa Luiza i Kopalnia Guido w Zabrzu są jednymi z nich. To właśnie tu widać ponad dwustuletnie dziedzictwo tego regionu, tu możemy docenić trud wielu pokoleń Ślązaków. Dziękuję za pielęgnowanie pamięci o naszym przemysłowym dziedzictwie, nie tylko w Zabrzu, ale i na całym Śląsku” – napisał premier Mateusz Morawiecki.
Oddanie turystom strefy Carnall to symboliczne zakończenie kilkunastu lat prac rewitalizacyjnych prowadzonych w kompleksie Sztolni Królowa Luiza i Kopalni Guido. To 330 mln zł (pochodzących głównie ze środków unijnych), 10 kilometrów podziemnych tras turystycznych i ponad 30 obiektów w 6 lokalizacjach w Zabrzu.
Strefa Carnall, będąca częścią historycznej Kopalni Królowa Luiza, to zespół zabytkowych, powierzchniowych zabudowań kopalnianych z przełomu XIX i XX wieku, należących do kompleksu Sztolni Królowa Luiza. Poprzemysłowe budynki zostały rewitalizowane na przestrzeni kilku lat. Ostatni, największy etap prac został zrealizowany przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jako część dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu „Rewitalizacja i udostępnienie poprzemysłowego Dziedzictwa Górnego Śląska”. Projekt o łącznej wartości przekraczającej 115 mln zł (w tym zabrzańska część – około 81 mln), obok zabudowań strefy Carnall, objął m.in. remont gmachu naukowego Muzeum Górnictwa Węglowego i utworzenie w Chorzowie Muzeum Hutnictwa.
Dzięki zakończonym pracom udostępniono odwiedzającym m.in. maszynownię szybu Prinz Schönaich ze zlokalizowaną w niej unikatową wystawą dotyczącą ratownictwa górniczego i zagrożeniom w kopalniach. Dawny warsztat elektryczny zmienił się w pokazową kuźnię i miejsce do przeprowadzania konserwacji wyposażenia muzeum. Dodatkową atrakcją, unikalną w skali Europy, jest także wyremontowana parowa maszyna wyciągowa szybu Carnall czynna od 1915 roku.
Zakończone prace konserwatorskie i remontowo-budowlane pozwoliły na stworzenie spójnego i unikatowego na skalę europejską zespołu poprzemysłowego, w którym każdy budynek ma swoją historię, a razem tworzą wyjątkową strefę kultury i relaksu. Ten wyjątkowy zespół zabudowań będzie doskonałym uzupełnieniem atrakcji Kopalni Guido i Sztolni Królowa Luiza, umożliwiającym spędzenie czasu na poznawaniu górniczej przeszłości regionu.
Projekt „Rewitalizacja i udostępnienie poprzemysłowego Dziedzictwa Górnego Śląska” został dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020, a jego łączna wartość to 114,7 mln zł, z czego 62 mln zł pochodzą z Unii Europejskiej. Pozostałe środki pochodziły z budżetu Muzeum Górnictwa Węglowego, miasta Chorzowa, miasta Zabrze, dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dotacji Województwa Śląskiego. Wartość prac zrealizowanych w strefie Carnall tylko w ostatnim etapie, w latach 2018-2021, opiewa na kwotę 25 mln zł.