Obrady rozpoczęły się od przekazania Betlejemskiego Światełka Pokoju przez hufiec ZHP. Do porządku obrad wprowadzono uchwały o ogłoszeniu 2022 roku Rokiem Powrotu Części Górnego Śląska do Macierzy. W formie uchwały podziękowano także przedstawicielom służby zdrowia z Województwa Śląskiego za walkę z pandemią koronawirusa.

- Chcę podziękować za to wsparcie. To bardzo ważny gest. Mówię to jako lekarz – podkreślił radny Dariusz Iskanin, który w swoim występie zachęcił do szczepienia dzieci przeciwko COVID-19  - Na dziesięć wykonane testów wśród dzieci, średnio cztery są dodatnie - argumentował radny Sejmiku.

W porządku obrad znalazła się uchwała dotycząca oświadczenie w sprawie 40 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Przed głosowaniem uhonorowano Stanisława Płatka, górnika, jednego z przywódców strajku w KWK „Wujek” w grudniu 1981 roku. Za kilka dni uroczyście zostanie otwarte w Katowicach Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, którego jest inicjatorem.

- Długo czekaliśmy na ten moment, ale dziś mogę powiedzieć, że będzie to miejsce godne upamiętnienia tamtych tragicznych wydarzeń, bez których nie byłoby dziś wolnej Polski. Aby to Śląskie Centrum Wolności i Solidarności mogło powstać, w takim kształcie, który godnie nawiąże do historii sprzed 40 lat, potrzebna była dobra wola i determinacja. I za to dziś dziękuję obecnemu marszałkowi Jakubowi Chełstowskiemu. To miejsce ma łączyć, nie dzielić. A symbolem jest znajdujący się w jego sąsiedztwie krzyż – powiedział Stanisław Płatek.

Czterdzieści lat temu ówczesne władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadziły stan wojenny w odpowiedzi na narastającą falę społecznego niezadowolenia wynikającego z ograniczonych praw obywatelskich, pogarszającej się sytuacji gospodarczej oraz represji wobec osób zaangażowanych w działalność antykomunistyczną.

Skutkiem wprowadzenia stanu wojennego była między innymi likwidacja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność, internowanie działaczy, co doprowadziło do masowych protestów wyrażających się podejmowaniem akcji strajkowych, zwłaszcza w dużych zakładach przemysłowych. Spontaniczny opór społeczny spotkał się z natychmiastową, brutalną akcją pacyfikacyjną Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej, oddziałów Ludowego Wojska Polskiego wspomaganych przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Siłowo zlikwidowano strajki między innymi w Stoczni Gdańskiej, w Hucie im. Lenina w Krakowie, w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie czy w Stoczni im. Warskiego w Szczecinie.

Szczególnie tragicznego wymiaru nabrały wydarzenia na terenie Śląska – ogień otwarto do górników w Kopalni Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie raniono cztery osoby oraz w Kopalni Wujek w Katowicach, gdzie w wyniku bezpośredniego starcia zginęło sześciu górników, dalszych trzech zmarło później w wyniku odniesionych ran. W bólu i w zadumie wspominamy ofiary tych bratobójczych walk: Józefa Czekalskiego, Józefa Gizę, Ryszarda Gzika, Bogusława Kopczaka, Zbigniewa Wilka, Zenona Zająca, Andrzeja Pełkę, Joachima Gnidę i Jana Stawisińskiego. Hołd oddajemy pozostałym ofiarom tej tragedii, osobom, które doznały uszczerbku na zdrowiu, zostały aresztowane i skazane na kary pozbawienia wolności.

Pamiętamy także o górnikach Kopalni Piast w Bieruniu i Ziemowit w Lędzinach, którzy podjęli najdłuższy w stanie wojennym strajk pod ziemią zakończony w dramatycznych okolicznościach 28 grudnia 1981 roku.

Apelujemy o refleksję i godne uczczenie pamięci wszystkich, którzy w czasie ciemnej nocy stanu wojennego nie tracili nadziei, nie zaprzestali działalności opozycyjnej, których świadectwem braku przyzwolenia na zło była niejednokrotnie najwyższa ofiara złożona na ołtarzu Ojczyzny.

Tragiczne wydarzenia stanu wojennego odcisnęły swe piętno w zbiorowej świadomości polskiego społeczeństwa. Mimo upływu wielu lat pamięć tamtych dni powinna być kultywowana, a wiedza o przyczynach i przebiegu tego dziejowego dramatu przekazywana kolejnym pokoleniom. Swoją rolę w tym procesie powinien mieć także Sejmik Województwa Śląskiego przyjmując okolicznościowe upamiętnienie w formie uchwały – czytamy w przyjętym dokumencie.

Kolejną uchwałą jaka trafiła pod głosowanie było przyjęcie Wieloletniej Prognozy Finansowej. Jak zaznaczył marszałek Jakub Chełstowski, zgodnie z artykułem 227 ustęp 1 ustawy o finansach publicznych Wieloletnia Prognoza Finansowa musi obejmować rok budżetowy oraz co najmniej trzy kolejne lata. Jednakże czas ten nie może być krótszy niż okres na jaki zaciągnięto długoletnie zobowiązania lub planuje się takowe zaciągnąć. Przedstawiony projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Śląskiego obejmuje lata 2022 – 2030, co oznacza, że okres jej obowiązywania już czwarty raz nie został wydłużony. Województwo Śląskie ma rozpisaną Wieloletnią Prognozę Finansową do 2030 roku. Najdłuższą WPF przewidują dwa województwa – Podkarpacie oraz Zachodniopomorskie – do 2045 roku. Najbardziej wydłużyło swoją prognozę województwo Lubuskie – o 6 lat. W pozostałych regionach zmiany okresów obowiązywania WPF-ów nie przekroczyły dwóch lat.

Dobry poziom indywidualnego wskaźnika zadłużenia Województwa Śląskiego pozwala na utrzymanie okresu na jaki prognozowany jest dług. Oznacza to, że planowane na 2022 r. kredyty bankowe spłacone będą do końca 2030 roku. Wieloletnią Prognozą Finansową sporządzono na podstawie dokumentów rządowych - Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2021-2024, wytycznych dotyczących stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych oraz Metodologii opracowywania prognoz samorządu, które to dokumenty przygotowało Ministerstwo Finansów.

Wykorzystano także Strategię Rozwoju „Śląskie 2030+” oraz inne dokumenty planistyczne opracowane na potrzeby naszego województwa, zwłaszcza 
w zakresie planowania przedsięwzięć wieloletnich oraz prognoz wysokości środków na końcowe lata objęte prognozą. Dokument składa się z trzech części: samej prognozy finansowej wraz z projekcją kwoty długu i indywidualnego wskaźnika zadłużenia, wykaz przedsięwzięć wieloletnich, w odpowiednim podziale na zadania współfinansowane ze środków europejskich oraz finansowane środkami własnymi, a w ich zakresach także na majątkowe i bieżące oraz objaśnień przyjętych wartości odnoszących się po kolei do poszczególnych punktów Prognozy.

Jak zaznaczono największym problemem było prognozowanie dochodów Województwa 
w tak długiej perspektywie czasowej zwłaszcza w dobie pandemii COVID-19, która ma oczywisty, negatywny wpływ na finanse publiczne. Wzrost dochodów po 2022 roku oszacowano na podstawie wytycznych Ministerstwa Finansów 
o wskaźniki takie jak Produkt Krajowy Brutto czy wskaźnik inflacji.

W 2022 roku przewidywane jest zaciągnięcie kredytów w kwocie blisko 110 mln zł, z tego na wydatki majątkowe na drogach wojewódzkich prawie 78 mln zł. Pozostała kwota 32 mln to kredyt na spłatę wcześniejszych zobowiązań kredytowych Województwa Śląskiego. Planowany dług naszego województwa na koniec 2022 roku nie przekroczy 34 proc. dochodów ogółem budżetu Województwa Śląskiego. Fakultatywny, ale nadal stosowany maksymalny wskaźnik długu wynosi 60 proc. dochodów całkowitych, a więc Województwo Śląskie pod tym względem jest bezpieczne.

Największa kwota długu przypada na mieszkańca województwa lubelskiego – 277 zł, potem zachodniopomorskiego – 276 zł i warmińsko-mazurskiego – 256 zł. Śląskie to 158 zł na jednego mieszkańca, co klasyfikuje nas na dziesiątym miejscu. Najmniej zadłużone jest województwo opolskie - tylko 43 zł długu na jednego mieszkańca.

W kontekście perspektywę przyrostu kwoty długu pomiędzy latami 2021 i 2022 jesteśmy na ósmym miejscu w kraju z przyrostem długu o 5,3 mln zł, daleko za województwem mazowieckim, zachodniopomorskim czy lubuskim. Największy wzrost długu wykazuje Mazowsze – o 111,5 mln zł i Pomorze Zachodnie – ponad 72 mln zł. Znaczne obniżenie długu na chwilę sporządzenia swoich Prognoz planuje województwo lubelskie, dolnośląskie, łódzkie i małopolskie – każde o ponad 70 mln zł.

Marszałek Jakub Chełstowski zaznaczył, że Projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Śląskiego wraz z prognozą długu spełnia wymogi ustawowe i umożliwia ocenę sytuacji ekonomicznej województwa. Przeanalizowano czynniki, które mogą mieć wpływ zarówno na wysokość dochodów jak i wydatków Województwa Śląskiego w latach 2022– 2030. Dokonano również analizy ryzyka możliwych procesów ekonomicznych, 
jak i społecznych, które mogą wystąpić w przyszłości, a które mogą mieć wpływ na dochody oraz wydatki prognozowane na lata przyszłe. Ostrożnie oszacowano dochody podatkowe z PIT i CIT na 2023 rok oraz lata następne, przyjmując jako punkt wyjścia dane Ministerstwa Finansów na przyszły rok oraz wytyczne przygotowane przez to ministerstwo.

Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach uchwałą z 29 listopada 2021 roku wydał pozytywną opinię o przedłożonym przez Zarząd Województwa projekcie uchwały w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2022-2030 bez uwag i zastrzeżeń co do przyjętych założeń i objaśnień. Uchwała podczas grudniowych obrad została przyjęta.

Radni przyjęli także uchwałę zakładającą budżet na 2022 roku. Dochody wyniosą 2 090 936 685 zł, w tym dochody bieżące to 1 902 239 659 zł, a majątkowe 188 697 026 zł Wydatki pochłoną kwotę 2 179 729 883 zł, w tym bieżące 1 424 771 944 zł, a majątkowe 754 957 939 zł. Planowany deficyt 88 793 198 zł.

Najwięcej, bo blisko 63 proc. budżetu zostanie przeznaczone na inwestycje związane z budową dróg. Kolejne środki trafią na inwestycje w szpitalach (30 mln zł). Szpital Specjalistyczny im. Św. Barbary w Sosnowcu otrzyma 18 mln zł, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie- 5 mln zł, podobnie jak placówka specjalistyczna w Bytomiu, do szpitala nr 3 w Rybniku trafi 8 mln zł.

- Sytuacja finansowa województwa jest bardzo dobra, finanse utrzymują się na stabilnym poziomie, co skutkuje, że 2022 rok w kontekście budżetu będzie kolejnym rokiem, gdzie możemy mówić o rekordzie. Dochody przekraczające kwotę 2 mld zł i wydatki sięgające ponad 2,1 mld zł sprawiają, że możemy mówić o budżecie jednym z najlepszych w historii. Rokrocznie rosną nakłady na inwestycje, wydatki majątkowe, która można uznać za esencję pracy samorządowej planowane są w wysokości blisko 755 mln zł. Kluczowe będą inwestycje drogowe, które są bardzo ważnym czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju regionu. Konsekwentnie będziemy wspierać służbę zdrowia. Na same inwestycje w szpitalach przeznaczymy w przyszłym roku 30 mln zł. Utrzymamy wysokie nakłady na edukację, oświatę, kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego. Wzrasta ilość środków tytułem dotacji na zadania zlecone z administracji rządowej, w budżecie własnym rosną także środki tytułem dochodów własnych i subwencji. Planowany dług naszego województwa na koniec 2022 roku nie przekroczy 34 proc. dochodów ogółem budżetu Województwa Śląskiego. Przypominam, że fakultatywny, ale nadal stosowany maksymalny wskaźnik długu wynosi 60 proc. dochodów całkowitych, a więc Województwo Śląskie pod tym względem jest bezpieczne. Mamy zatem zrównoważony budżet i optymistyczną perspektywę na przyszłość. Za całokształt współpracy chciałbym podziękować zarządowi województwa oraz radnym wspierającym projekty przyczyniające do rozwoju województwa – podsumował marszałek województwa Jakub Chełstowski.