Umowę podpisano 5 marca, a podpisy pod dokumentem złożyli: marszałek Jakub Chełstowski i burmistrz Tarnowskich Gór Arkadiusz Czech. W konferencji uczestniczyli także radni Sejmiku, Renata Caban, Lucyna Ekkert i Marek Bieniek, a także prezes GPW, Henryk Drob.

List intencyjny o utworzeniu w dawnym tarnogórskim Szybie placówki kulturalnej służącej mieszkańcom podpisano jeszcze w grudniu. Obiekt jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Szyb będzie teraz adaptowany pod nową działalność. Na począre województwo zabezpieczy na ten cel kwotę 1,5 mln zł.

- Górny Śląsk był kolebką europejskiego przemysłu. Przemysłu nie byłoby bez wody. Szyb Staszic to piękny tego przykład – przekonuje Zbigniew Pawlak, prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej

Na terenie szybu - w którego komorach podziemnych zmieściłoby się kilka boisk piłkarskich, znajdują się pozostałości maszyn parowych, które kiedyś zasilały pompy pobierające nawet 40 tys. metrów sześciennych wody dziennie. Obiekt jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Strony porozumienia chcąc stworzyć nową instytucję kultury „Szyb Staszic w Tarnowskich Górach” musiały podpisać list intencyjny, a następnie umowę o udostępnienie przez GPW terenu, na którym znajduje się szyb wraz z podszybiem.

- Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach to jedna z turystycznych pereł województwa, co warto zawsze przypominać, wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Szyb Staszic jest częścią tej pięknej historii i zarazem teraźniejszości, a dzięki utworzeniu w nim instytucji kultury, to wyjątkowe miejsce otrzyma drugie życie i przez kolejne dekady będzie służyło mieszkańcom regionu. Wzmocni to pozycję turystyki postindustrialnej, która już dziś jest wizytówką naszego regionu, a będzie ona mocniejsza dzięki środkom pozyskanym z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – akcentuje marszałek Jakub Chełstowski.

- Sfinalizowanie tej umowy trwało parę lat, ale to też nie był prosty temat. Wymagał wielu dyskusji, ale najważniejsze jest, że nasze wspólne wysiłki okazały się skuteczne. Bardzo dziękuję marszałkowi i całemu zarządowi województwa za wsparcie. Kopalnia srebra i infrastruktura towarzysząca to sumie aż 28 punktów ujętych na liście UNESCO. To nasze dziedzictwo, ale także turystyczna duma – dodał burmistrz Tarnowskich Gór, Arkadiusz Czech.

Szyb Staszic początkowo nosił imię Adolf i został w roku 1796 wydrążony na głębokość 21 metrów. W 1814 roku pogłębiono go do 48 metrów. W tych okresach wykorzystywano go do transportu urobku z pobliskich komór wydobywczych.

Szyby – Maszynowi i Staszic - oddalone od siebie o 20 m znajdują się na ogrodzonym terenie dawnej Stacji Wodociągowej. Ich nadszybia z czerwonej cegły, wzniesiono na planie ośmiokąta i pokryto niskimi, ośmiospadowymi dachami. Podszybia łączą się z połączeniem trzech części Sztolni Głębokiej Fryderyk, zachodniej – do wylotu sztolni, północnej – poprowadzonej pod Park Miejski i południowo-wschodniej.