Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie transportu publicznego
Jak informuje Biuro Regionalne Województwa Śląskiego w Brukseli 20 lipca Komisja Europejska przyjęła projekt rozporządzenia w sprawie transportu publicznego.
Ten znowelizowany tekst pozwoli lepiej zorganizować sieć transportu publicznego skuteczniej i finansować usługi publiczne. Według projektu rozporządzenia władze publiczne i operator odpowiedzialny za zapewnienie usług transportu zbiorowego będą musieli w ramach wstępnej umowy określić zasady funkcjonowania, które zapewnia najlepsza jakość usług.
Jak twierdzi Jacques Barrot wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, odpowiedzialny za politykę transportową „samorządy będą bądź samodzielnie za pomocą własnych jednostek zapewniać transport lokalny, bądź powierzać te usługi wyspecjalizowanym operatorom.... ” Jego zdaniem zmodyfikowane rozporządzenie zapewni zarówno jakość jak i finansowanie usług publicznych. Aktualnie obowiązujące rozporządzenie z 1969 roku nie przystaje do obecnej sytuacji występującej w transporcie pasażerskim, w związku ze zmianami w dziedzinie mobilności - spadek liczby pasażerów transporcie publicznym z 24 % w 1971 do 16% w roku bieżącym, a także pojawieniu się wielu dostawców zewnętrznych. Organizacja transportu zbiorowego kolejowego czy drogowego znacznie się zmieniła ale obowiązujące przepisy prawa nie zapewniały właściwego poziomu bezpieczeństwa prawnego. Zmiana rozporządzenia ma na celu:
Zapewnienie nowych podstaw prawnych zapewniających możliwość finansowania zadań publicznych.
Te przepisy zapewnią również bezpieczeństwo prawne i większą przejrzystość
w zakresie zamówień publicznych co pozwoli na poprawienie zakresu usług
w dziedzinie transportu publicznego i podniesienie standardów ekologicznych.
Samorządy terytorialne będą mogły wybrać sposób organizacji transportu zbiorowego, bądź będą pełnić świadczyć te usługi samodzielnie pod warunkiem realizowania zadań tylko na terenie własnym, lub zlecać ich realizację wyspecjalizowanych podmiotom zewnętrznym.
Wprowadzając przepisy w takiej właśnie formie Komisja Europejska uwzględniła stanowisko Parlamentu Europejskiego, który domagał się pozostawienia do wyboru samorządom terytorialnym sposobu w jaki będą zapewniane te usługi. W każdym przypadku samorządy będą zobowiązane do dokonywania tych wyborów w sposób jawny tak aby zarówno mieszkańcy czy potencjalni usługodawcy mogli znać zasady i podstawy wyboru dokonanego przez władze.
Według projektu rozporządzenia samorządy będą zobowiązane rok wcześniej ogłaszać zamiar zmiany czy wprowadzenia nowej formy usług w dziedzinie transportu zbiorowego. Władze będą również zobowiązane do publikacji rocznych bilansów. Kontrakty będą mogły być zawierane na osiem lat dla transportu kołowego i na 15 lat dla transportu kolejowego co zdaniem komisji Europejskiej powinno przyczynić się do podniesienia jakości usług. Wybór operatora zewnętrznego dla transportu miejskiego będzie odbywał się w trybie zamówienia publicznego, ta procedura będzie fakultatywna przy wyborze operatora kolejowego pociągi regionalne czy dalekobieżne. Rozporządzenie przewiduje stopniowe wchodzenie w życie przepisów - 8 lat dla usług autobusowych 10 lat dla usług kolejowych.
Projekt rozporządzenia wprowadza jasne, uproszczone reguły niezbędne dla naliczania subwencji przyznawanych operatorom transportu publicznego. Kompensata ma uwzględniać realne koszty i rozsądny zysk operatora. Poszanowanie tych reguł zwolni samorządy terytorialne z obowiązku notyfikowania w Komisji Europejskiej tych subwencji jako pomocy publicznej, co zapewni znaczne uproszczenie procedur administracyjnych.