Współpraca transgraniczna, transnarodowa i międzyregionalna w okresie 2007-2013 realizowana jest w ramach odrębnego 3. celu Polityki Spójności Unii Europejskiej, tj. Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT).

EWT obejmuje, obok programów współpracy transnarodowej (Program dla Europy Środkowej, Program Region Morza Bałtyckiego) i międzyregionalnej (INTERREG IV C), 7 programów współpracy transgranicznej, w tym Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska 2007-2013 oraz Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka 2007-2013, których zasięg terytorialny obejmuje część województwa śląskiego.

Programy transnarodowe

Program Europa Środkowa

Pierwszy nabór wniosków, trwający od 3 marca do 14 kwietnia 2008, pokazuje, że nasz region jest liderem w skali kraju, jeśli chodzi o aktywność w aplikowaniu o środki z tego programu. 24 wnioskodawców pochodziło w województwa śląskiego, co uplasowało region na pierwszej pozycji. Drugie (z 16 złożonymi wnioskami) jest województwo mazowieckie, a trzecie (14 wniosków) małopolskie. Aż 11 projektów zostało rekomendowanych do dofinansowania (na 24 z partnerami z Polski), co także daje nam pierwsze miejsce w kraju. Partnerów wiodących z Polski było czterech, z czego aż w dwóch projektach był to beneficjent z naszego województwa - Główny Instytut Górnictwa w Katowicach (GIG realizuje obecnie 2 projekty: REURIS, dotyczący rewitalizacji miejskich przestrzeni nadrzecznych) oraz FOKS, którego celem jest ochrona wód, a szczególnie wód podziemnych (tu partnerem ze Śląskiego jest również m.in. Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych z Katowic i Urząd Miasta Jaworzno).

W drugim naborze (zakończonym 18 marca 2009) również utrzymujemy się w ścisłej czołówce. Potencjalni beneficjenci z województwa śląskiego wspólnie z partnerami z innych krajów złożyli łącznie 33 wnioski (w tym 1 projekt, gdzie strona polska jest partnerem wiodącym). Daje to 3 miejsce, biorąc pod uwagę aktywności naszego województwa w porównaniu z innymi - wyprzedziły nas tylko mazowieckie i dolnośląskie. Obecnie trwa ocena projektów złożonych w tym naborze.

Program Region Morza Bałtyckiego

W październiku 2008 r. odbyło się posiedzenie Komitetu Monitorującego, który zarekomendował do dofinansowania 24 projekty, w tym 1 projekt z udziałem partnera z województwa śląskiego, którym jest Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych z Katowic. Głównym celem projektu o akronimie COHIBA jest kontrola substancji niebezpiecznych w regionie Morza Bałtyckiego.
W dniach 8-9 czerwca 2009 Komitet Monitorujący rekomendował do dofinansowania 5 projektów transportowych, w 3 z nich bierze udział 7 polskich partnerów.

Pozostałe projekty złożone w tym naborze ocenione zostały podczas posiedzenia Komitetu Monitorującego we wrześniu br. w Oslo, który rekomendował do dofinansowania 17 projektów (w 16 z nich bierze udział 46 polskich partnerów).

Program międzyregionalny

Interreg IV C

15 stycznia 2008 zakończył się I nabór wniosków. Komitet Monitorujący, który obradował we wrześniu 2008, zarekomendował do dofinansowania 41 wniosków projektowych (na prawie 500 złożonych), w tym 4 projekty z udziałem partnerów z województwa śląskiego. Dofinansowanie otrzymało łącznie 24 beneficjentów z całej Polski - i tu również zajmujemy pierwszą pozycję razem z województwem wielkopolskim i małopolskim. Przypomnijmy, że w naszym kraju środkami UE zainteresowanych było aż 174 wnioskodawców, co tym bardziej wskazuje na skuteczność i świetne przygotowanie podmiotów z naszego regionu.

W ramach programu ze Śląskiego w realizacji projektów międzyregionalnych uczestniczą: Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego (projekt EuroPROC, którego głównym celem jest wymiana doświadczeń i dobrych praktyk dotyczących pomocy przedsiębiorcom w wejściu na rynek zamówień publicznych zarówno w kraju macierzystym, jak i na rynki państw europejskich), Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie (projekt The SEE, którego istotą jest wypracowanie narzędzi pomocy przedsiębiorcom w przekształcaniu pozyskiwanej wiedzy i innowacyjności na konkretne produkty i usługi komercyjne będące odpowiedzią na zapotrzebowanie konsumentów), Rudzki Inkubator Przedsiębiorczości (projekt ICHNOS PLUS ma służyć transferowi przykładów dobrych praktyk z pierwszego okresu do regionów, z których wywodzą się nowi partnerzy, poprzez przedsięwzięcia zmierzające do stworzenia w wybranych regionach sieci „okienek przedsiębiorczości", czyli one-stop-shops - placówek, w których osoba rejestrująca działalność będzie mogła załatwić kompleksowo wszystkie formalności z tym związane), Starostwo Powiatowe Bielsko-Biała (projekt PRoMPT ma umożliwić wymianę doświadczeń i dobrych praktyk zapobiegających niebezpieczeństwom pożarów w zagrożonych miejscach, np. w lasach i zarządzaniu kryzysowym zaraz po wybuchu pożaru).

27 października 2008 rozpoczął się II nabór, który trwał do 30 stycznia br. Tym razem z Polski było aż 184 wnioskodawców. Decyzja Komitetu Monitorującego w sprawie zatwierdzenia projektów zostanie podjęta w najbliższych tygodniach.

Programy transgraniczne

Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska 2007-2013

Decyzją Komitetu Monitorującego na posiedzeniach w Lądku-Zdroju (9-10 września 2008) i w Pardubicach (16-17 marca 2009) przyznano dofinansowanie 105 projektom na kwotę dofinansowania z EFRR przekraczającą 106 mln euro. W 20 dofinansowanych projektach uczestniczą partnerzy z województwa śląskiego.

Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka 2007-2013

Do tej pory w ramach programu odbył się jeden nabór. Mimo stosunkowo niewielkiego obszaru wsparcia w województwie śląskim, na 49 dofinansowanych projektów w 12 uczestniczą partnerzy z naszego województwa, co stanowi blisko 25% liczby wszystkich dofinansowanych projektów.

Wielu beneficjentów, którym udało się pozyskać środki w ramach programów transgranicznych, konsultowało swoje pomysły z pracownikami Regionalnego Punktu Kontaktowego, który działa w Urzędzie Marszałkowskim w ramach Wydziału Rozwoju Regionalnego. Dzięki przyznanym dotacjom możliwe będzie m.in. stworzenie nowych połączeń przygranicznych, modernizacja dróg, budowa ścieżek rowerowych oraz działania na rzecz współpracy w zakresie turystyki, kultury i ochrony środowiska.