Jak cieszyć się życiem po zawale?
Modelowy Program Zdrowotny po Ostrych Zespołach Wieńcowych – propozycja rozwiązań na rzecz długofalowych efektów zdrowotnych dla pacjentów po zawale został zaprezentowany w Urzędzie Marszałkowskim
Program powstał z inicjatywy Stowarzyszenia CEESTAHC, Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych (PTPZ) oraz Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich (SZMP). To pierwszy tego typu elastyczny projekt dedykowany samorządom do realizacji w zakresie wtórnej profilaktyki po zawałach. Na skuteczność programu zdrowotnego może mieć wpływ zaangażowanie się gmin, powiatów oraz samorządowych województw.
Projekt zakłada, że pacjent po przebytym zawale, po uprzednim wyrażeniu zgody na udział w programie, otrzymywałby indywidualnie opracowaną kartę postępowania zdrowotnego. Jeszcze na etapie szpitalnym zostałby zaproszony do uczestnictwa w szkoleniu edukacyjnym dla pacjentów po zawale oraz w indywidualnych konsultacjach z rehabilitantem, podczas których ustalony zostałby zakres ćwiczeń możliwych do podjęcia oraz plan aktywności fizycznej. Na zakończenie tej fazy programu pacjentowi przydzielony zostałby edukator, który w fazie ambulatoryjnej miałby stały kontakt z pacjentem. W kolejnych miesiącach pacjent regularnie odbywałby wizyty u lekarza POZ, podczas których oceniane byłyby efekty terapii farmakologicznej oraz ogólny stan zdrowia. Wówczas też otrzymywałby dalsze propozycje prowadzenia planu postępowania zdrowotnego. Po roku obserwacji oraz współpracy między edukatorem a pacjentem przygotowane zostałoby podsumowanie wyników postępowania oraz określone dalsze zalecenia dla pacjenta.
Postęp w kardiologii interwencyjnej sprawił, że śmiertelność z powodu ostrych zespołów wieńcowych w ciągu ostatnich 20 lat zmniejszyła się w Polsce aż o 30%. Nadal kwestią wymagającą udoskonalania pozostaje zapewnienie stałej zintegrowanej opieki medycznej chorym po okresie hospitalizacji w ramach leczenia ostrych zespołów wieńcowych, zwanych potocznie zawałami. Jej brak powoduje, że w ciągu roku po zawale umiera 15% chorych. Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów rejestrowaną wśród mieszkańców w województwie śląskim. Według danych z 2011 r. stanowiły one blisko 50% wszystkich zgonów.
To wskaźniki charakterystyczne nie tylko dla regionu, ale również innych obszarów Polski. Co roku w całym kraju z powodu chorób układu krążenia umiera ponad 170 tys. osób, przy czym 20 tys. spośród nich to zgony związane z wystąpieniem ostrych zespołów wieńcowych. Wysoka śmiertelność odnotowywana jest nie tylko w pierwszych tygodniach po wystąpieniu incydentu sercowego, ale także w czasie kolejnych miesięcy. Według statystyk jest to ponad 15% zgonów w ciągu roku od wystąpienia zawału serca do ponad 33% zgonów wśród pacjentów w ciągu kolejnych 4 lat.
"W ostatnich latach chorobowość i śmiertelność z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego na terenie Śląska nie zmniejsza się. Dzieje się tak pomimo sukcesów kardiologii inwazyjnej zwłaszcza w leczeniu ostrych zespołów wieńcowych. Jeśli pacjent trafia do nas na czas, to dzięki postępom w kardiologii interwencyjnej jesteśmy w stanie leczyć go bardzo skutecznie. Problem w tym, że na oddziały interwencyjne trafiają nie tylko pacjenci z pierwszym zawałem, ale również często z kolejnym. Wciąż za mały nacisk kładzie się na działania informacyjno-edukacyjne. Pamiętajmy o tym, że pacjenci muszą być leczeni kompleksowo. Zawał to nie choroba, która po naszej interwencji przechodzi jak grypa" – mówi prof. dr hab. Lech Poloński, Konsultant Wojewódzki ds. Kardiologii w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu.