Nagrody im. Karola Miarki rozdane

dr hab. Bolesław Rakoczy (Ojciec Eustachy Rakoczy), Henryk Buszko, Aleksander Spyra - to tegoroczni laureaci

Dzisiaj w Filharmonii Opolskiej wręczone zostały Nagrody im. Karola Miarki.

W tegorocznej edycji uhonorowani zostali: dr hab. Bolesław Rakoczy - paulin, historyk sztuki, Henryk Buszko - architekt, Aleksander Spyra - artysta plastyk, muzyk. Laureaci wyróżnienia odbierali z rąk Marszałka Województwa Śląskiego Adama Matusiewicza i Józefa Sebesty, Marszałka Województwa Opolskiego.

Nagrodami im. Karola Miarki honorowane są osoby upowszechniające kulturę i naukę, które w swojej działalności nawiązują do idei realizowanych przez Miarkę oraz wnoszą trwałe humanistyczne wartości do kultury narodowej.

Nagrodę im. Karola Miarki po raz pierwszy przyznano w 1983 roku. Od tego czasu aż do 1998 roku jej fundatorami byli wojewodowie czterech województw: bielskiego, częstochowskiego, katowickiego i opolskiego. Od 1999 roku nagrodę przyznaje Marszałek Województwa Śląskiego, a od 2006 roku także Marszałek Województwa Opolskiego.

Wśród dotychczas nagrodzonych znaleźli się m. in. Tadeusz Kijonka, Stanisław Hadyna, ks. Stanisław Tkocz, Henryk Górecki, Krystyna Bochenek, prof. Jan Malicki, ks. abp Damian Zimoń i Wojciech Kilar.


Ojciec Eustachy Rakoczy - doktor honoris causa Instytutu Gospodarki Regionalnej i Ekonomiki w Kirowogradzie na Ukrainie, doktor habilitowany (PUNO w Londynie), doktor nauk humanistycznych (ATK w Warszawie - obecnie Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego). Przez sześć lat był prorektorem Akademii Polonijnej w Częstochowie, a następnie jej rektorem. Znany w środowiskach kombatanckich jako jasnogórski kapelan Żołnierzy Niepodległości. Kapelan Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego. Współpracował z ostatnim prezydentem II RP na uchodźstwie Ryszardem Kaczorowskim, który darzył jego osobę szczególnym zaufaniem i powierzył mu występowanie w imieniu Prezydenta podczas oficjalnych spotkań. W życiu i dziełach O. Eustachego Rakoczego polskość wyrastająca z uświęconej przeszłości i rodzimej tradycji jest wartością determinującą ocalenie od zapomnienia tego, co historię i kulturę polską stanowi - od spuścizny utrwalonej tradycją po sztukę tworzoną przez pokolenia na fundamencie wiary. Różnorodne wymiary pamięci narodowej i przywiązania do tradycji są obecne w jego patriotyczno-religijnym nauczaniu oraz wyrazistym świadectwie życia. Jego zaangażowany patriotyzm służy formowaniu postaw wstępujących pokoleń, które będą odpowiedzialne za duchowe dziedzictwo narodowej przeszłości. O. Eustachy Rakoczy był pomysłodawcą złożenia na Jasnej Górze krzyży wszystkich klas Orderu Wojennego Virtuti Militari. Jest autorem albumu „Znak Ojczyzny. Jasnogórski ryngraf w polskiej tradycji rycersko-żołnierskiej". Autor przybliża czytelnikowi to, co niematerialne i trudne do opisania. Przedstawia ryngraf jako świadka walk narodu polskiego o wolność. Pokazuje zmagania o chrześcijański znak trwania w wierze ojców w latach różnych totalitaryzmów. Uhonorowany wieloma orderami oraz odznaczeniami państwowymi, resortowymi i honorowymi. Otrzymał szereg nobilitujących tytułów i wyróżnień, które sytuują jego osobę w gronie uznanych i zasłużonych dla kraju oraz środowisk polonijnych m. in. Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Civili, Odznaka i medal Pamiątkowy Kustosza Tradycji, Chwały i Sławy Oręża Polskiego.

Henryk Buszko nazywany jest Ślązakiem z wyboru, bo od sześćdziesięciu lat troszczy się o architekturę i urbanistykę naszego regionu. Jego projekty urbanistyczne i architektoniczne były realizowane na terenie całego kraju, najwięcej jednak na Górnym Śląsku. Pierwszym obiektem, który współrealizował w Katowicach, był Dom Związków Zawodowych. Tych nagrodzonych i zrealizowanych projektów jest znacznie więcej, są to m. in. dwa duże Osiedla w Katowicach - Tysiąclecia i Roździeńskiego oraz obiekty małej architektury i zagospodarowania terenu. W latach 1955-1990 projektował także Osiedla mieszkaniowe w Mikołowie, Gliwicach, Tychach, Ustroniu i Stalowej Woli. Projektował również architekturę terenów górskich, w tym takich miejscowości, jak Zakopane, Szczawnica, Ustroń, Wisła, Szczyrk, Bielsko, Karpacz. Jest autorem wielu obiektów kultury, nauki, wypoczynku, handlu, administracji oraz sakralnych. W sumie w jego pracowni zrealizowano ponad 500 projektów oraz opatentowano 3 z technologii budowlanej i rozwiązań funkcjonalnych. Brał udział w wielu konkursach, uzyskując liczne nagrody i wyróżnienia. Henryk Buszko zajmował się także pracą dydaktyczną. Związany był z wydziałami architektury Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Gliwickiej, wykładał gościnnie na kilku zagranicznych uczelniach, m.in. w Czechosłowacji, Niemczech, ZSRR i USA. Za osiągnięcia twórcze uzyskał nagrody: Komitetu Architektury i Urbanistyki, Ministra Budownictwa i Techniki, Rady Głównej Naczelnej Organizacji Technicznej, Wojewody Katowickiego, Honorową Nagrodę Stowarzyszenia Architektów Polskich, Nagrodę św. Brata Alberta, Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis", medal „Pro Memoria", Medal im. prof. Zygmunta Majerskiego „Za zasługi dla regionu śląskiego w dziedzinie architektury i urbanistyki", Odznaczony krzyżem komandorskim Polonia Restituta i Złotym Krzyżem Zasługi.

Aleksander Spyra nazywany przez bliskich Leszkiem założył i prowadził regionalny zespół „Pszczyna", który oprócz pieśni i tańców prezentował oryginalne widowiska, m.in. „Kulig", „Tryptyk z Miedźnej", „Pory roku na wsi pszczyńskiej". Spyra pisał do nich scenariusze. Zespół koncertował w kraju i za granicą. Brał udział w wielu audycjach radiowych i programach telewizyjnych. Zdobył nagrody na przeglądach folklorystycznych w Płocku, Kazimierzu Dolnym, Bukowinie Tatrzańskiej. Z tej folklorystycznej działalności Aleksandra Spyry zrodził się pomysł stworzenia w Pszczynie skansenu. To dzięki przede wszystkim pracy społecznej członków zespołu regionalnego „Pszczyna", a także innych organizacji i zakładów pracy w 1975 roku otwarto skansen pod nazwą Zagroda Wsi Pszczyńskiej, który gromadzi zabytkowe obiekty - chałupy, stodoły, sprzęt rolniczy i rzemieślniczy, obrazy ludowe, wyroby kowalstwa tradycyjnego oraz instrumenty. Spyra w 1977 roku zainicjował Spotkania pod Brzymem, czyli spotkania z zespołami ludowymi ziemi pszczyńskiej, prezentującymi obrzędy i tradycje ludowe. W drugiej połowie lat 70. wraz z Januszem Ziembińskim byłym dyrektorem pszczyńskiego Muzeum oraz Warszawską Operą Kameralną zorganizował koncert poświęcony muzyce niemieckiego kompozytora okresu baroku Georga Philippa Telemanna. Tym samym zapoczątkowując Wieczory u Telemanna. Dzięki staraniom Spyry oraz Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej uratowano przed rozbiórką i odrestaurowano kamienicę z przełomu XVIII/XIX wieku tzw. moritzówkę w której obecnie mieści się Muzeum Prasy Śląskiej, którego został dyrektorem. Na swoim koncie ma liczne publikacje, zaprojektował wiele medali i tablic pamiątkowych. Za swoją działalność artystyczną, folklorystyczną, pracę animatora kultury i pasję społecznikowską otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. Złoty Krzyż Zasługi, Nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki im. Oskara Kolberga, odznakę Zasłużonego Działacza Kultury.

Galeria zdjęć
Po kliknięciu na obrazku zostanie otwarte okno modalne z dużą wersją obrazka. Możliwe będzie przeglądanie galerii kolejnych obrazków.
Korzystanie z galerii za pomocą skrótów klawiszowych:
  • Escape: zamyka galerie.
  • Spacja: uruchamia/zatrzymuje automatyczny slaidshow (play/pause).
  • Lewa strzałka: poprzedni slaid.
  • Prawa strzałka: następny slaid.
After clicking on the image a modal window will open with a large version of the image. It will be possible to browse the gallery of subsequent images.
Using the gallery using keyboard shortcuts:
  • Escape: closes the galleries.
  • Space: starts / stops automatic slaidshow (play / pause).
  • Left arrow: previous slaid.
  • Right arrow: next slaid.