Owca znów na plusie

Ruszają konkursy w ramach Programu Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej - Owca Plus na lata 2010-2014

Pierwszy otwarty konkurs ofert, z budżetem w wysokości 550 tys. zł, ma na celu ochronę czynną bioróżnorodności i krajobrazu poprzez prowadzenie wypasu (tradycyjnego, szałaśniczego) owiec na wybranych zespołach hal i polan górskich Beskidów oraz wypasu owiec i kóz na murawach Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Wymagane jest, by zwierzęta były zarejestrowane w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Dotacja Województwa Śląskiego przeznaczona jest nie tylko na czynną ochronę wskazanych terenów poprzez prowadzenie wypasu owiec i kóz w okresie pastwiskowym, ale również na inne zabiegi ograniczające sukcesję wtórną, np. usunięcie niepożądanej roślinności (odkrzaczanie), a ponadto na:

  • budowę lub remont obiektów pasterskich (bacówki, szałasy, kolyby, koszory);
  • budowę tradycyjnych drewnianych poideł;
  • budowa koszorów dla zwierząt;
  • zakup tzw. „pastuchów elektrycznych" w celu ochrony stad;
  • budowę miejsc odpoczynku dla turystów (ławki, zadaszenia, stoły) wraz z tablicami informacyjnymi o Programie Owca Plus.

W roku 2013 na obszarze Beskidów programem objęto cenny krajobrazowo i przyrodniczo obszar o łącznej powierzchni 560,5ha. Z kolei na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej chronionych będzie 68,4 ha.

Celem drugiego otwartego konkursu ofert jest wsparcie działań promujących Program Owca Plus. Zadanie obejmuje organizację imprez o charakterze lokalnym i regionalnym, podczas których promowane będą m.in. tradycje i zwyczaje związane z pasterstwem i kulturą regionów Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej, produkty pochodzenia owczego i koziego, fotografie, rękodzieła, malarstwo, rysunek, folklor, muzyka. Na wsparcie mogą liczyć również projekty mające na celu wydanie m.in. informatora, broszury lub folderu związanych z kulturą regionów Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej, tradycyjnym pasterstwem i chronioną przyrodą.

Na działania promocyjne przeznaczono w bieżącym roku kwotę 120 tys. zł.

O wsparcie finansowe z budżetu Województwa Śląskiego w ramach Owcy Plus mogą starać się organizacje pozarządowe, których cele statutowe są zgodne z regulaminem konkursów oraz spółdzielnie rolnicze zrzeszające hodowców owiec i/lub kóz.

Oferty można składać do 15 marca 2013 r.


Program Owca Plus realizowany jest przez Samorząd Województwa Śląskiego od 2007 roku. Jego nadrzędnym celem jest ochrona środowiska przyrodniczego i zachowanie bioróżnorodności wskazanych terenów, poprzez przywrócenie i utrzymanie wypasu owiec na wskazanych halach i polanach górskich oraz murawach.

Po latach realizacji Programu zaobserwowano zahamowanie sukcesji wtórnej, zwiększenie powierzchni terenów pastwiskowych i pogłowia owiec oraz częściową zmianę składu runi w kierunku odbudowy bioróżnorodności. Znacznie wzrosło zaangażowanie społeczności lokalnych w podtrzymywanie lokalnych tradycji i zwyczajów oraz zainteresowanie pasterstwem i czynną ochroną przyrody wśród turystów.

Program przewiduje ochronę najcenniejszych przyrodniczo hal i polan górskich Beskidów oraz muraw Jury Krakowsko-Częstochowskiej (wskazanych przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego) poprzez powstrzymanie sukcesji lasu w oparciu o gospodarkę pasterską, a ponadto kultywowanie tożsamości kulturowej związanej z pasterstwem, krzewienie tradycji kultury ludowej, rozwój rzemiosła i przetwórstwa produktów pochodzenia owczego i koziego.

Od 2008 roku na realizację Programu przeznaczono 2,7 mln złotych. W roku 2013 budżet Programu wynosi 700 tys. zł (550 tys. zł na ochronę przyrody i krajobrazu; 120 tys. zł na promocję; 30 tys. zł na monitoring).

W chwili przystąpienia do programu pilotażowego, w latach 2008-2009 w Beskidach wypasano około 1000 sztuk owiec, natomiast na Jurze około 100 sztuk owiec. W 2012 r. w Beskidach liczba ta osiągnęła około 3500 sztuk owiec i 700 sztuk owiec i kóz na Jurze.

Linki do stron zewnętrznych
Więcej o programie Owca Plus na lata 2010 – 2014
Strona internetowa programu
Konkurs - ochrona bioróżnorodności i krajobrazu
Konkurs - działańania promcyjne