Środki pomocowe na wyrównanie różnic rozwojowych
Podczas zorganizowanego w Brukseli seminarium pt. „Nowy Fundusz Spójności EFTA dla krajów przystępujących do Unii Europejskiej” przedstawicielom biur regionalnych krajów wstępujących do UE zaprezentowano możliwości wykorzystania nowych funduszy spójności.
W spotkaniu uczestniczyli Jan Edǿj– radca ds. polityki regionalnej i lokalnej Misji Norweskiej przy UE, Harald Nybolet– przedstawiciel Sekretariatu EFTA w Brukseli oraz Elita Cakule z Norweskiego Stowarzyszenia Władz Lokalnych i Regionalnych.
Norwegia i kraje Europejskiej Strefy Ekonomicznej (EEA/ EOG) utworzyły dwa nowe Fundusze, które będą realizowane w latach 2004 –2009. Są one adresowane do samorządów terytorialnych a ich celem jest wyrównanie różnic w rozwoju ekonomicznym i społecznym krajów przystępujących do Unii Europejskiej. Z części tych funduszy będą korzystały również Grecja, Portugalia i Hiszpania.
Dla realizacji projektów uruchomiono dwa rodzaje finansowania:
Mechanizm finansowy EOG (Multilateral EEA Mechanism)
Dwustronny, Norweski Mechanizm Finansowy (Bilateral Norwegian Financal Mechanism )
Mechanizm finansowy EOG jest funduszem EEA Europejskiego Obszaru Gospodarczego funkcjonującym na bazie umowy EFTA ze Wspólnotą Europejską. Jego budżet wynosi
600 mln euro.
Mechanizm finansowy EOG jest przeznaczony dla projektów, które będą realizowane w pięciu priorytetowych sektorach:
ochrona środowiska w tym redukcje zanieczyszczeń i rozwój energii odnawialnej
zrównoważony rozwój ,
europejskie dziedzictwo kulturowe,
rozwój zasobów ludzkich poprzez wspieranie systemu edukacji i doskonalenia zawodowego, wsparcie dla administracji publicznej
ochrona zdrowia i opieka nad dziećmi,
Spośród krajów objętych Funduszem, największe środki, bo aż 46.8 % budżetu mogą przypaść Polsce. Dla porównania, Hiszpania otrzyma 7.64 % a Węgry 10.13% .
Drugi instrument wsparcia realizacji projektów samorządów–„Dwustronny, Norweski Mechanizm Finansowy” jest wkładem finansowym Norwegii w realizację polityki spójności. Jego budżet wynosi 567 milionów Euro.
Pieniądze będą przeznaczone na finansowanie projektów w tych samych priorytetowych dziedzinach co Mechanizm finansowy EOG.
Preferowane będą jednak projekty związane z:
przygotowaniem do przystąpienia do układu z Schengen,
ochroną środowiska z naciskiem na wzmocnienie administracyjnych zdolności we wdrażaniu ustawodawstwa europejskiego,
inwestycji w infrastrukturę i technologie, ze szczególnym uwzględnieniem komunalnej gospodarki odpadami,
polityką regionalną i współpracą transgraniczną
pomocą techniczną w zastosowaniu legislacji europejskiej.
Norwegia wspierać będzie tylko projekty z nowych krajów członkowskich UE. Polska będzie największym beneficjentem tego funduszu. Otrzyma ok. 49% dostępnych środków. Dla porównania Słowacja 6,7 %, Słowenia 2,2 % a Węgry 13.1%.
W ramach realizacji programu norweskie władze lokalne i regionalne są gotowe do uczestniczenia w projektach zgłaszanych przez polskie samorządy. Posiadają już doświadczenie we współpracy z polskimi jednostkami samorządowymi.
Jak informuje Paweł Klimek, dyrektor Biura Regionalnego Województwa Śląskiego w Brukseli, program powinien szczególnie zainteresować władze lokalne i regionalne oraz przedsiębiorstwa samorządowe zajmujące się w województwie śląskim realizacją usług publicznych. Norweskie władze lokalne i regionalne są gotowe do uczestniczenia w projektach zgłaszanych przez polskie samorządy.
Dodatkowych informacji udzielają :
Pani Elita Cakule tel :+ 47 241 32 704 email : elita.ckule@ks.no
Pan Knut Hjort – Johansen tel : + 47 241 32 704
email : knut.hjort-johansen@ks.no
Ze strony polskiej program pilotują :
Krystyna Gurbiel - Podsekretarz Stanu w MGP i PS
Piotr Żuber Dyrektor Departamentu Koordynacji PS w MGP i PS
tel : +22 661 91 48 fax + 22 661 91 45
oraz
Anna Gmyrek tel: +22 661 91 19 email: anna.gmyrek@mg.gov.pl
Julita Sekular tel : + 22 661 89 12 email: julita.sekular@mg.gov.pl