Współorganizatorem XVII już edycji tego wydarzenia jest Województwo Śląskie.

W panelach dyskusyjnych poświęconych bezpieczeństwu energetycznemu oraz Zielonemu Ładowi uczestniczył wicemarszałek województwa Leszek Pietraszek. Organizatorem pierwszego z nich była redakcja Dziennika Zachodniego – obok Leszka Pietraszka wziął w nim udział wojewoda śląski Marek Wójcik oraz prof. Małgorzata Dobrowolska reprezentująca Politechnikę Śląską. Punktem wyjścia było stanowisko Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego z marca br. poświęcone krytyce Zielonego Ładu oraz podjęcia działań, dzięki którym przemysł, z którym przez lata było utożsamiane Województwo Śląskie znów przywrócić do roli jego wizytówki.

- Póki nie posiadamy alternatywy w formie energii jądrowej, musimy wykorzystywać posiadane zasoby i potencjał, jakim dysponujemy. Fakty są zaś takie, że nie ma dnia, aby energia nie była produkowana z węgla. Czysta energia, zielony ład, to ważne argumenty i tak powinna być kreślona nasza przyszłość. Co do tego nie mam wątpliwości. Niemniej, skoro na ten moment potrzebujemy i węgla, i stali, wydobywajmy go tutaj i produkujmy stal w naszych zakładach. Po prostu, wykorzystujmy, to co mamy, dbając jednocześnie o miejsca pracy w tych sektorach. Czasy, w których żyjemy są trudne i wymagają odważnych i stanowczych decyzji. Chcemy, aby nasz głos był słyszany w Unii Europejskiej, a nasza gospodarka znów stała się konkurencyjna. W stanowisku Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego zaznaczono, że polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej, która od lat była przedstawiana opinii publicznej, jako główny filar rozwoju europejskiej gospodarki, stała się jej strukturalnym problemem. Bardzo wysokie koszty energii dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, które zostały wygenerowane w głównej mierze właśnie przez tę politykę, powodują postępującą degradację europejskiego przemysłu i zubożenie mieszkańców państw członkowskich UE. Nadmierne obciążenia polityki Zielonego Ładu dotykają już nie tylko energetykę konwencjonalną czy energochłonne gałęzi przemysłu, ale również wiele innych branż – czytamy w dokumencie przyjętym w marcu.

Jak podkreślił wicemarszałek Leszek Pietraszek podczas środowej (23.04.) debaty w ramach EKG, nie da się uniknąć odejścia od górnictwa, ale musimy być świadomi czasu i miejsca, w jakim ma się to stać.

- Musimy odchodzić od węgla i rozwijać zieloną energetykę – to proces nieunikniony. Ale powinien być on prowadzony z uwzględnieniem naszej rzeczywistości. Na ten moment całkowite odejście od węgla jest w zasadzie niemal niemożliwe. Stanie się to dopiero wtedy, gdy będziemy już pewni, kiedy całkowicie skorzystamy z alternatywnych źródeł energii, w tym energii jądrowej – podkreślił wicemarszałek Leszek Pietraszek wskazując konieczność stworzenia ustawy transformacyjnej oraz nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

– Możemy być entuzjastami OZE, ale obecnie nie jesteśmy w stanie zaspokoić potrzeb energetycznych obywateli wyłącznie za pomocą odnawialnych źródeł. Musimy więc zaplanować proces tak, by z jednej strony realizować cele zielonej transformacji, a z drugiej – brać pod uwagę punkt wyjścia, z którego startujemy – dodał Leszek Pietraszek.

Podczas debaty rozmawiano także o przebiegu procesu transformacji w regionie. W ocenie wicemarszałka Leszka Pietraszka, toczy się on prawidłowo i w wielu obszarach możemy służyć za wzorzec.

- Niemniej, powinniśmy się także uczyć od innych, którzy mają już w tej materii większe doświadczenie. Dla przykładu, Niemcy doskonale radzą sobie z planowaniem i oceną kosztową. Z kolei Hiszpanie potrafią wiele lat do przodu kreować i planować przyszłość terenów, w których jeszcze dziś wydobywa się węgiel, pod nową działalność – mówił Leszek Pietraszek.

– Osoby, które po kilkunastu latach ponownie odwiedziły Katowice przy okazji Europejskiego Kongresu Gospodarczego, mogły na własne oczy zobaczyć, jak bardzo zmienił się nasz region. Katowice – niegdyś średniej wielkości miasto z przemysłową przeszłością – dziś rozwijają się w imponującym tempie. Nie ma powodów, byśmy czuli się pomijani w procesie transformacji. Wręcz przeciwnie – jesteśmy jej aktywnym uczestnikiem. Poradziliśmy sobie z wyzwaniami ostatnich dwóch dekad, takimi jak ograniczenie wydobycia czy redukcja zatrudnienia w górnictwie. Te zmiany nie tylko nie osłabiły regionu, ale umożliwiły rozwój nowych kierunków i idei, które dziś coraz śmielej kształtują nową tożsamość Śląska – zaakcentował wojewoda śląski Marek Wójcik.

– Rzadko patrzymy na transformację z perspektywy jednostki. Tymczasem górnik to nie tylko zawód – to styl życia, tożsamość, tradycja. Osoby te przyzwyczajone są do konkretnego poziomu zarobków i uznania społecznego. Z tego powodu przekwalifikowanie ich nie jest proste – wskazała z kolei prof. Małgorzata Dobrowolska z Politechniki Śląskiej.

Województwo Śląskie włączyło się również w Konferencję Ministerstwa Przemysłu w ramach polskiej prezydencji w Radzie UE „Bezpieczeństwo energetyczne a transformacja regionu”. W niej także uczestniczył wicemarszałek Leszek Pietraszek oraz Josef Belica, Hetman Kraju Morawsko-Śląskiego, Republika Czeska;, przewodnicząca Rady EEC; Ionela Cuciureanu, doradca ministra energii Rumunii; Garrelt Duin, dyrektor Regionalnego Zrzeszenie Ruhr; Piotr Litwa, prezes Wyższego Urzędu Górniczego; Mona Neubauer, minister gospodarki, przemysłu, działań klimatycznych i energii, Północna Nadrenia-Westfalia; Iva Petrova, wiceminister w ministerstwie energii w Bułgarii; Mariusz Pomieński, dyrektor izby I: „Zrównoważone użytkowanie zasobów naturalnych” w Europejskim Trybunale Obrachunkowym.

Ten popołudniowy panel dyskusyjny poprzedziła informacja przekazana przez minister przemysłu Marzenę Czarnecką o pracach podległego jej resortu nad Białą Księgą Transformacji. Dokument ma zostać podzielony na trzy części - dotyczące rekultywacji, restrukturyzacji, a także kwestię zarządzania finansami.

Biała Księga Transformacji nie dotyczy jedynie Śląska i odejścia od wydobywanego w regionie węgla. Ma o nią być oparty cały przemysł związany z wydobyciem w Polsce.

- To nie są tereny wyłącznie Górnego Śląska. To również tereny węgla brunatnego, czyli Turów, Bełchatów i okolice Lublina, czyli Bogdanka – wyjaśniała minister Marzena Czarnecka.

Już podczas samego panelu omawiano procesy transformacyjne m.in. na przykładzie Czech, Niemiec i Hiszpanii. Wicemarszałek Leszek Pietraszek wskazał na znaczenie środków pochodzących z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji jako kluczowych w kontekście zagospodarowania terenów poprzemysłowych. Mowa tu o kwocie rzędu 2,2 mld euro.

- Są to środki dystrybuowane i programowane z poziomu regionu. Widzimy jak wielkie one odgrywają znaczenie skoro alokacja, która jest właśnie odzwierciedleniem zainteresowania ich wykorzystaniem wyniosła 120 procent – mówił Leszek Pietraszek dodając, że dyskutując dziś o szeroko pojętym bezpieczeństwie trzeba mieć także na uwadze bezpieczeństwo ekonomiczne.

- W ramach procesów transformacyjnych chcemy stworzyć jak najlepsze warunki do tego żeby w naszym regionie cały czas pojawiał się biznes i miał tu warunki do rozwoju. I najlepiej, aby był to biznes energetyczny – podsumował wicemarszałek Leszek Pietraszek.